Είναι ένας τρόπος να βλέπεις τον κόσμο. Ένας εύκολος τρόπος για να καταλάβεις τι σημαίνει η μέθοδος Μοντεσσόρι είναι να ακούς την γλώσσα που χρησιμοποιούν οι δασκάλες της Μοντεσσόρι.
Οι δασκάλες της Μοντεσσόρι χρησιμοποιούν γλώσσα που σέβεται το παιδί και παρέχει συνεπείς προσδοκίες.Οι λέξεις είναι προσεκτικά διαλεγμένες για να εμψυχώνουν το παιδί να είναι ανεξάρτητο, να ακούει το ένστικτο του και να έχει κριτική σκέψη.
Αυτές είναι οι επτά πιο συνηθισμένες φράσεις που θα ακούσεις σε μια μοντεσσοριανή τάξη και ο τρόπος να τις εντάξεις στην καθημερινή σου ζωή.
1. "Σε βλέπω που δουλεύεις σκληρά"
Η συγκέντρωση στην διαδικασία πάνω σε ένα αντικείμενο είναι το βασικό δόγμα της μεθόδου Μοντεσσόρι. Αποφεύγουμε να πούμε στο παιδί "Καλή δουλειά έκανες" αλλά προσπαθούμε να τονίσουμε το πόσο συγκεντρώθηκαν για πολύ ώρα ή το πόσο προσεκτικά έγραψαν ώστε η δουλειά τους διαβάζεται εύκολα από τον καθένα.
Αντί να λες
Αντί να λες
2."Τι πιστεύεις για την δουλεία σου;"
Στην Μοντεσσόρι το παιδί είναι ο δάσκαλος του εαυτού του. Οι δάσκαλοι είναι εκεί σαν οδηγοί για να του δίνουν μαθήματα και να τον βοηθούν να ανακαλύπτει πράγματα για τον εαυτό του μέσω του προσεκτικά προετοιμασμένου περιβάλλοντος και υλικών.
Η ανάλυση του εαυτού του είναι ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της ανακάλυψης.
Όταν το παιδί σου σε ρωτάει: "Σου αρέσει η ζωγραφιά μου;" δοκίμασε να τον ρωτήσεις για αυτό αντί να πεις απλά ότι σου αρέσει πολύ. Ρώτησε το τι πιστεύει για αυτό, πώς αποφάσισε να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρώματα και ποιο ήταν το αγαπημένο του σημείο. Βοήθησε το να ξεκινήσει να αξιολογεί την δουλεία του για τον εαυτό του, αντί να ψάχνει την δική σου επιβεβαίωση.
3."Που θα έψαχνες για αυτό;"
Η ανεξαρτησία είναι ακόμα ένας θεμέλιος λίθος σε οποιαδήποτε Μοντεσσοριανή τάξη ή σπίτι. Ο στόχος των δασκάλων είναι να βοηθούν τα παιδιά να κάνουν πράγματα για τους εαυτούς τους.
Ενώ μερικές φορές είναι πιο εύκολο απλά να απαντήσεις στην ερώτηση του παιδιού που είναι αυτό που ψάχνει ή πώς να κάνει κάτι, η Μοντεσσόρι προτείνει να απαντήσεις στην ερώτηση με ερώτηση τύπου: "Που θα το έψαχνες;" ή "Ποιον φίλο θα φωνάξεις να σε βοηθήσει;"
"Που έβγαλες τα παπούτσια σου τελευταία φορά;" ή "Κοίταξες στο δωμάτιο σου;" . Μπορεί να πάρει λίγο παραπάνω χρόνο αλλά αξίζει τον κόπο όταν θα αρχίσει να παίρνει πρωτοβουλίες και να έρχεται σε εσάς λιγότερο για ερωτήσεις.
4."Σε ποιο κομμάτι θες να σε βοηθήσω;"
Σε μια Μοντεσσοριανή τάξη τα παιδιά είναι υπεύθυνα για πολλά πράγματα εκ των οποίων και η προστασία του περιβάλλοντος τους. Νιώθουν μεγάλη περηφάνια για αυτήν την ευθύνη που έχουν, περνάνε χρόνο τακτοποιώντας τα λουλούδια που θα βάλουν στο τραπέζι, ποτίζουν τον κήπο και ευχαρίστως καθαρίζουν τα τζάμια και τα τραπέζια.
Κάποιες φορές η δουλεία είναι μεγάλη και δύσκολη. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούμε να ρωτήσουμε το παιδί με ποιον τρόπο θέλει να τον βοηθήσουμε. Δεν θέλουμε να επέμβουμε και να τελειώσουμε την δουλειά δίνοντας του το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό να την τελειώσει μόνος του αλλά δεν θέλουμε να το αφήσουμε και να υποφέρει.
Για παράδειγμα, αν το παιδί είναι κουρασμένο αλλά χρειάζεται να μαζέψει τα lego του πριν πάει για ύπνο, θα του είναι επίπονο να μαζέψει τόσα πολλά κομμάτια. Δεν χρειάζεται να είναι όλα ή τίποτα όμως. Δοκίμασε να προτείνεις: "Ποιο χρώμα θέλεις να μαζέψω εγώ;" ή "Εγώ θα μαζέψω τα κίτρινα κομμάτια και εσύ τα μπλέ" για να του δείξεις οτι δουλεύετε παρέα.
5. "Στην δική μας, τάξη εμείς..." ή "Στο σπίτι μας, εμείς..."
Αυτή η μικρή φράση χρησιμοποιείται για να υπενθυμίσει στο παιδί τους κανόνες της τάξης και τις επιθυμητές συμπεριφορές. Οι φράσεις-υπενθυμίσεις λειτουργούν σαν αντικειμενικές δηλώσεις για το πως λειτουργεί η κοινωνία, αντί των ξεκάθαρων εντολών, και είναι πιο εύκολο σε ένα παιδί να συνεργαστεί με αυτό.
Όπως όλοι μας τα παιδιά θέλουν να είναι μέρος μιας κοινότητας και εμείς απλά τους υπενθυμίζουμε πώς λειτουργεί μια κοινότητα.
Αν έχεις έναν κανόνα για το πως να κινείται μέσα στο σπίτι, αντί για το
6. "Μην τον ενοχλείς, είναι συγκεντρωμένος"
Το να προστατεύουμε την συγκέντρωση των παιδιών μας είναι πολύ σημαντικό κομμάτι στην Φιλοσοφία της Μοντεσσόρι. Οι μοντεσσοριανές τάξεις δίνουν στα παιδιά ένα μεγάλο μέρος χρόνο χωρίς διακοπή, συνήθως τρεις ώρες. Αυτό επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύσσουν βαθιά συγκέντρωση χωρίς να τους διακόπτουν επειδή το πρόγραμμα λέει ότι είναι ώρα να προχωρήσουμε και να μάθουμε κάτι άλλο .
Μπορεί να είναι δελεαστικό να συγχαίρουμε ένα παιδί που δουλεύει όμορφα αλλά μερικές φορές ακόμα και η οπτική επαφή είναι αρκετή για να αποσπάσει την συγκέντρωση του.
Την επόμενη φορά που θα περάσεις δίπλα από το παιδί σου ενώ είναι προσηλωμένο στην ζωγραφική του ή ενώ χτίζει έναν πύργο, προσπάθησε απλά να περάσεις από δίπλα χωρίς να σχολιάσεις το πόσο ωραία δουλεύει. Μπορείς να κρατήσεις την σκέψη σου και να του πεις αργότερα ότι παρατήρησες πόσο συγκεντρωμένος ήταν στην δημιουργία του.
7."Ακολούθησε το παιδί"
Αυτό είναι το τελευταίο αλλά είναι και αυτό πολύ σημαντικό. Είναι κάτι που λένε οι δασκάλες της Μοντεσσόρι μεταξύ τους ή στους γονείς, όχι στο παιδί. Συνηθίζουν να υπενθυμίζουν μεταξύ τους να "ακολουθούν το παιδί", να εμπιστεύονται το εσωτερικό αναπτυξιακό χρονοδιάγραμμα κάθε παιδιού και ότι όλα γίνονται για κάποιο λόγο.
Το να ακολουθείς το παιδί σημαίνει να θυμάσαι ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό και έχει τις προσωπικές του ανάγκες, επιθυμίες και ικανότητες. Πρέπει λοιπόν να διδάσκεται και να καθοδηγείται σύμφωνα με αυτό.
Αν δεν μπορείς να κάνεις το παιδί σου να δείξει ενδιαφέρον στο διάβασμα, προσπάθησε να παρατηρήσεις τι του αρέσει. Αν του αρέσει να κάνει τρέλες ίσως του κινήσει το ενδιαφέρον ένα αστείο βιβλίο και όχι τα κλασσικά που διαβάζουμε συνήθως στα παιδιά.
Θυμήσου ότι το να "ακολουθείς το παιδί" μπορεί να σε βοηθήσει να τον δεις με έναν διαφορετικό τρόπο και να δουλέψεις μαζί του αντί απέναντι του.
Ένα όμορφο κομμάτι της Μοντεσσόρι είναι το ότι είναι πολλά περισσότερα από μια μορφή εκπαίδευσης. Είναι ένας τρόπος να βλέπεις και να υπάρχεις με τα παιδιά. Έστω και αν το παιδί σου δεν πάει σε Μοντεσσοριανό σχολείο, μπορείς εύκολα να εξασκήσεις τις ιδέες αυτές στο σπίτι σου και να δεις την ανεξαρτησία και την συγκέντρωση του παιδιού σου να αυξάνεται.
Πηγή (motherly)